Mae'r UWG yn gweithio gyda gwenynwyr ledled Cymru a Lloegr i gasglu amrywiaeth o wybodaeth am y materion sy'n effeithio ar iechyd gwenynfeydd yn y DU. Mae pob arolwg yn ceisio mynd i'r afael â gwahanol agweddau ar hwsmonaeth gwenyn, iechyd gwenyn a hyfforddiant i wenynwyr.

Mae canlyniadau'r arolygon hyn yn darparu gwybodaeth am arferion gwenyna ac yn ein helpu i ddeall statws iechyd cyfredol ein stociau o wenyn.

Pwyntiau Allweddol o'r Arolygon

Arolwg Hwsmonaeth 2020

Gwybodaeth am wenynwr

Rhoddodd cyfanswm o 1800 o wenynwyr atebion i'r golwg, sef cyfradd ymateb o 26.5%. Cafwyd 1209 o ymatebion drwy'r post a chwblhaodd 591o wenynwyr yr holiadur ar-lein.

Roedd y mwyafrif o'r ymatebwyr (88.4%) yn wenynwyr ar y pryd. Roedd y rhan fwyaf o'r ymatebwyr (68.4%) wedi bod yn cadw gwenyn am 10 mlynedd neu fwy ac roedd 95.2% o'r gwenynwyr a ymatebodd dros 40 oed.

Newidiadau i niferoedd nythfeydd

Darparodd 1624 o wenynwyr wybodaeth am nifer eu nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2019 a 1 Ebrill 2020. Roedd 8813 o nythfeydd wedi'u cofnodi ar 1 Ebrill 2019. Yna, yn ystod yr haf, collodd gwenynwyr 712 (8.1%) o nythfeydd o gyfanswm o 8813. Fodd bynnag, er gwaethaf y colledion hyn, cynyddodd cyfanswm y nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2019 a 1 Hydref 2019 i 9929. Yna, yn ystod y gaeaf, collodd gwenynwyr 1497 (15.1%) o nythfeydd o gyfanswm o 9929 a gwnaethant gaffael 126 o nythfeydd, sy'n golygu bod nifer y nythfeydd wedi lleihau 13.8% i 8858 rhwng 1 Hydref 2019 a 1 Ebrill 2020.

Arolwg Hwsmonaeth 2019

Gwybodaeth am wenynwr

Rhoddodd cyfanswm o 1204 o wenynwyr atebion i'r golwg, sef cyfradd ymateb o 18.6%. Roedd y rhan fwyaf o'r ymatebwyr (67.1%) wedi bod yn cadw gwenyn am 10 mlynedd neu fwy ac roedd 95.2% o'r gwenynwyr a ymatebodd dros 40 oed, gyda 46.8% yn nodi eu bod yn cael help gyda'u gweithrediad gwenyna.

Newidiadau i niferoedd nythfeydd

Darparodd 1173 o wenynwyr wybodaeth am nifer eu nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2018 a 1 Ebrill 2019. Roedd 5995 o nythfeydd wedi'u cofnodi ar 1 Ebrill 2018. Yna, yn ystod yr haf, collodd gwenynwyr 614 (10.2%) o nythfeydd o gyfanswm o 5995. Fodd bynnag, er gwaethaf y colledion hyn, cynyddodd cyfanswm y nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2018 a 1 Hydref 2018 i 7023. Yna, yn ystod y gaeaf, collodd gwenynwyr 668 (9.5%) o nythfeydd o gyfanswm o 7023 a gwnaethant gaffael 139 o nythfeydd, sy'n golygu bod nifer y nythfeydd wedi lleihau 7.5% i 6494 rhwng 1 Hydref 2018 a 1 Ebrill 2019.

Arolwg Hwsmonaeth 2018

Gwybodaeth am wenynwr

Rhoddodd cyfanswm o 1201 o wenynwyr atebion i'r golwg, sef cyfradd ymateb o 18.6%. Roedd y rhan fwyaf o'r ymatebwyr (72.6%) wedi bod yn cadw gwenyn am 10 mlynedd neu fwy ac roedd 95.7% o'r gwenynwyr a ymatebodd dros 40 oed, gyda 49.2% yn nodi eu bod yn cael help gyda'u gweithrediad gwenyna.

Newidiadau i niferoedd nythfeydd

Darparodd 1162 o wenynwyr wybodaeth am nifer eu nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2017 a 1 Ebrill 2018. Roedd 5599 o nythfeydd wedi'u cofnodi ar 1 Ebrill 2017. Yna, yn ystod yr haf, collodd gwenynwyr 400 (7.1%) o nythfeydd o gyfanswm o 5599. Fodd bynnag, er gwaethaf y colledion hyn, cynyddodd cyfanswm y nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2017 a 1 Hydref 2017 i 6256. Yna, yn ystod y gaeaf, collodd gwenynwyr 1319 (21.1%) o nythfeydd o gyfanswm o 6256 a gwnaethant gaffael 99 o nythfeydd, sy'n golygu bod nifer y nythfeydd wedi lleihau 19.5% i 5036 rhwng 1 Hydref 2017 a 1 Ebrill 2018.

Arolwg Hwsmonaeth 2017

Gwybodaeth am wenynwr

Rhoddodd cyfanswm o 1054 o wenynwyr atebion i'r golwg, sef cyfradd ymateb o 16.7. Roedd y mwyafrif (67.6%) o'r ymatebwyr wedi bod yn cadw gwenyn am lai na 10 mlynedd. Roedd y mwyafrif o'r gwenynwyr (95%) dros 40 oed. Nododd 51% eu bod wedi cael help gyda'u gweithrediad gwenyna.

Newidiadau i niferoedd nythfeydd

Darparodd 998 o wenynwyr wybodaeth am nifer eu nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2016 a 1 Ebrill 2017. Roedd 4220 o nythfeydd wedi'u cofnodi ar 1 Ebrill 2016. Yna, yn ystod yr haf, collodd gwenynwyr 337 (8%) o nythfeydd o gyfanswm o 4220. Fodd bynnag, cynyddodd gwenynwyr nifer eu nythfeydd 474, sy'n golygu, er gwaethaf y colledion hyn, fod cyfanswm y nythfeydd wedi cynyddu10.1% i 4694 erbyn 1 Hydref 2016. Yna, yn ystod y gaeaf, collodd gwenynwyr 607 (12.9%) o nythfeydd o gyfanswm o 4694 a gwnaethant gaffael 308 o nythfeydd, sy'n golygu bod nifer y nythfeydd wedi lleihau 6.4% i 4395 rhwng 1 Hydref 2017 a 1 Ebrill 2019. Roedd nifer gyfartalog y nythfeydd a berchenogid fesul gwenynwr yn amrywio rhwng 4.2 a 4.7.

Cynhyrchu a gwerthu mêl

Darparodd cyfanswm o 1018 o wenynwyr wybodaeth am y math o fêl a faint o fêl roeddent yn ei gynhyrchu. Y math mwyaf cyffredin o fêl a gynhyrchwyd oedd mêl aml-flodyn a chynhyrchodd y mwyafrif o wenynwyr 20 kg neu lai o fêl aml-flodyn fesul nythfa ond nid oedd y rhan fwyaf o wenynwyr (57.1%) yn gwerthu eu mêl.

Arolwg Hwsmonaeth 2016

Gwybodaeth am wenynwr

Rhoddodd cyfanswm o 1164 o wenynwyr atebion i'r golwg, sef cyfradd ymateb o 19.5%. Cafwyd ymatebion gan wenynwyr a oedd yn cadw nythfeydd gwenyn mêl mewn 70 o siroedd yng Nghymru a Lloegr. Ar gyfartaledd, roedd y rhan fwyaf o'r ymatebwyr (11%) wedi bod yn cadw gwenyn am 11 mlynedd ac roedd y mwyafrif o'r gwenynwyr (96%) dros 40 oed. Nododd 49% eu bod wedi cael help gyda'u gweithrediad gwenyna.

Newidiadau i niferoedd nythfeydd

Darparodd 1061 o wenynwyr wybodaeth am nifer eu nythfeydd rhwng 1 Ebrill 2015 a 1 Ebrill 2016. Roedd 4845 o nythfeydd wedi'u cofnodi ar 1 Ebrill 2015. Yna, yn ystod yr haf, collodd gwenynwyr 472 (9.7%) o nythfeydd o gyfanswm o 4845. Fodd bynnag, cynyddodd gwenynwyr nifer eu nythfeydd 731, sy'n golygu, er gwaethaf y colledion hyn, fod cyfanswm y nythfeydd wedi cynyddu 5% i 5104 erbyn 1 Hydref 2015. Yna, yn ystod y gaeaf, collodd gwenynwyr 947 (18.6%) o nythfeydd o gyfanswm o 5104 a gwnaethant gaffael 145 o nythfeydd, sy'n golygu bod nifer y nythfeydd wedi lleihau 16% i 4302 rhwng 1 Hydref 2016 a 1 Ebrill 2019. Roedd nifer gyfartalog y nythfeydd a berchenogid fesul gwenynwr yn amrywio rhwng 4 a 4.8.

Cynhyrchu a gwerthu mêl

Darparodd cyfanswm o 1002 o wenynwyr wybodaeth am y math o fêl, a faint o fêl, roeddent yn ei gynhyrchu a faint. Darparodd 1047 o wenynwyr wybodaeth am faint o fêl roeddent wedi'i werthu. Y math mwyaf cyffredin o fêl a gynhyrchwyd oedd mêl aml-flodyn. Ar gyfartaledd, cynhyrchodd gwenynwyr rhwng 9 ac 20 kg o fêl fesul nythfa ac nid oedd y rhan fwyaf o wenynwyr (59%) yn gwerthu eu mêl.

Arolwg Hwsmonaeth 2013-14

• Cawsom wybodaeth werthfawr am arferion gwenyna gan 1566 o wenynwyr o bob sir ledled Cymru a Lloegr.
• Ar gyfartaledd, roedd gwenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am 11 mlynedd gyda 3% o wenynwyr yn meddu ar lai na blwyddyn o brofiad a 2% o wenynwyr yn meddu ar 50 mlynedd o brofiad.
• Fel rheol, cynhyrchodd gwenynwyr rhwng 1 kg a 10 kg o fêl fesul nythfa, gyda 3% o wenynwyr yn cynhyrchu mwy na 50 kg fesul nythfa.
• Cyfrifwyd bod 8% o'r holl nythfeydd yng Nghymru a Lloegr wedi'u colli yn ystod y gaeaf yn 2013-2014.

Arolwg Hwsmonaeth 2012-13

• Cawsom wybodaeth ddefnyddiol am arferion gwenyna gan 1248 o wenynwyr o fwy nag 80 o siroedd ledled Cymru a Lloegr.
• Ar gyfartaledd, roedd gwenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am 11.2 blynedd ac roedd 11% o wenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am ddwy flynedd neu lai.
• Fel rheol, cynhyrchodd gwenynwyr rhwng 1 kg a 10 kg o fêl fesul nythfa, tra cynhyrchodd 0.9% o wenynwyr fwy na 50 kg fesul nythfa.
• Gan ddefnyddio cyfrifiadau a gydnabyddir yn rhyngwladol o rwydwaith COLOSS, cyfrifwyd bod 29.4% o'r holl nythfeydd yng Nghymru a Lloegr wedi'u colli yn ystod y gaeaf yn 2012-2013.

Arolwg Hwsmonaeth 2011-12

• Cawsom wybodaeth ddefnyddiol am arferion gwenyna gan 1287 o wenynwyr a oedd yn cadw gwenyn mewn 75 o siroedd.
• Ar gyfartaledd, roedd gwenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am 11.5 blynedd ac roedd 24% o wenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am ddwy flynedd neu lai.
• Fel rheol, cynhyrchodd gwenynwyr rhwng 11 kg a 20 kg o fêl fesul nythfa, tra cynhyrchodd 2% o wenynwyr fwy na 50 kg fesul nythfa.
• Gan ddefnyddio cyfrifiadau a gydnabyddir yn rhyngwladol o rwydwaith COLOSS, cyfrifwyd bod 16.1% o'r holl nythfeydd yng Nghymru a Lloegr wedi'u colli yn ystod y gaeaf yn 2011-2012.

Arolwg Hwsmonaeth 2010-11

• Cawsom wybodaeth ddefnyddiol am arferion gwenyna gan 1226 o wenynwyr a oedd yn cadw gwenyn mewn mwy nag 80 o siroedd ledled Cymru a Lloegr.
• Ar gyfartaledd, roedd ymatebwyr wedi bod yn cadw gwenyn am 14 blynedd ac roedd 25% o wenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am ddwy flynedd neu lai.
• Cynhyrchodd y rhan fwyaf o wenynwyr (71%) 0-40 pwys o fêl fesul nythfa, tra cynhyrchodd 7% o wenynwyr fwy nag 80 pwys fesul nythfa.
• Mae lleiafrif o wenynwyr (7%) yn symud eu gwenyn yn ystod y flwyddyn, er enghraifft at ddibenion cynhyrchu mêl.
• Yn gyffredinol, ni wnaeth 83% o wenynwr drin eu nythfeydd am Nosema.
• Gan ddefnyddio cyfrifiadau a gydnabyddir yn rhyngwladol o rwydwaith COLOSS, cyfrifwyd bod 19% o'r holl nythfeydd yng Nghymru a Lloegr wedi'u colli yn ystod y gaeaf yn 2010-2011.

Arolwg Hwsmonaeth 2009-10

• Cawsom wybodaeth ddefnyddiol am arferion gwenyna gan 1915 o wenynwyr a oedd yn cadw gwenyn mewn 55 o siroedd.
• Ar gyfartaledd, roedd ymatebwyr wedi bod yn cadw gwenyn am 11 blynedd ac roedd 29% o wenynwyr wedi bod yn cadw gwenyn am ddwy flynedd.
• Cynhyrchodd y rhan fwyaf o wenynwyr (75%) 0-40 pwys o fêl fesul nythfa, tra cynhyrchodd 9% o wenynwyr fwy nag 80 pwys fesul nythfa.
• Mae lleiafrif o wenynwyr (11.6%) yn symud eu gwenyn yn ystod y flwyddyn, er enghraifft at ddibenion peillio afalau.
• Mae 80% o ymatebwyr yn monitro am Varroa ac mae 94% o ymatebwyr yn trin eu nythfeydd am Varroa.
• Gan ddefnyddio cyfrifiadau a gydnabyddir yn rhyngwladol o rwydwaith COLOSS, cyfrifwyd bod 21% o'r holl nythfeydd yng Nghymru a Lloegr wedi'u colli yn ystod y gaeaf yn 2009-2010.

Haparolwg o Wenynfeydd 2009-2010

Asesodd yr Haparolwg o Wenynfeydd statws iechyd gwenynfeydd yng Nghymru a Lloegr.  Canfu bresenoldeb plâu a chlefydau mewn sampl gynrychioliadol o wenynfeydd yn y DU a darparodd wybodaeth am arferion gwenyna. Bydd y dolenni canlynol yn mynd â chi i ddogfennau sy'n dangos crynodeb o weithdrefnau'r Haparolwg o Wenynfeydd a'i ganlyniadau terfynol.

Arolwg Hwsmonaeth 2008-9

Ceir rhagor o wybodaeth am arolwg Hwsmonaeth Gwenyn 2008/2009 yr UWG yn y ddogfen hon.